Pojęcie bazy danych
Systemy baz danych w porównaniu z plikami
Przyzwyczajeni jesteśmy do pracy na własnym komputerze, gdzie programy generują pliki, zapisywane na dysku. Jest wszystko w porządku, więc w czym problem? Problem natychmiast się pojawi, jeżeli dysk będzie dostępny dla wielu użytkowników. Załóżmy, że kilku użytkowników, otworzyło ten sam plik mniej więcej w tym samym czasie i każdy w tym pliku coś dopisał. Ostateczną wersją będzie plik zapisany przez ostaniego użytkownika, przy czym zmiany dokonane przez pozostałych w ogóle nie będą wzięte pod uwagę. Praca z plikami rodzi wiele problemów, na przykład:
- Praca z dużym plikiem może być bardzo powolna.
- Poważnym problemem, jak już wspomnieliśmy, jest dostęp jednoczesny. Co prawda istnieją metody blokowania plików, ale przy dużej liczbie odwiedzajacych istnieje ryzyko, że użytkownik będzie długo czekał.
- Plik jest czytany sekwencyjnie, więc aby zmienić dane w jego środku, należy cały plik umieścić w pamięci, dokonać zmian i ponownie zapisać. Przy dużych plikach wykonanie tych wszystkich czynności może być problemem.
- W przypadku plików nie ma metod tworzenia różnych poziomów dostępu.
W celu wyeliminowania wymienionych wyżej problemów, powstały systemy zarządzania bazami danych - DBMS (ang. Database Management System). Często można spotkać skrót nazwy polskiej a więc SZBD. Ponieważ stosuje się relacyjne bazy danych, więc można spotkać również angielski skrót RDBMS (Relational Database Management System), oraz skrót polski RSZBD.
Wymienione systemy można porównać do systemów operacyjnych działających w komputerach użytkowników, tyle że są systemami serwerów baz danych i zajmują się zarządzaniem danymi. Jak są zapisywane dane? W plikach oczywiście, przy czym jest to wiele plików, których zmiany są koordynowane przez SZBD.
Szerszym pojęciem związanym z bazami danych jest System Baz Danych (SBD). Składa się on z następujących elementów:
- danych
- fizycznego sprzętu
- oprogramowania
- użytkowników
Chciałbym , abyśmy się dobrze zrozumieli - istnienie SZBD, nie wyklucza tradycyjnego zapisu danych w plikach. Stosowanie plików ma uzasadnienie w sytuacji kiedy operujemy małą ilością danych i przewidujemy stosunkowo niewielką liczbę użytkowników. Należy to rozważyć, ponieważ nie zawsze trzeba hodować krowę, żeby się napić mleka.
Funkcjonalność relacyjnych systemów baz danych
Wymieńmy cechy, które spowodowały, że relacyjne systemy baz danych stały się powszechym narzędziem operacji na wielu danych:
- Pozwalają na szybki dostęp do wielu danych.
- Systemowi można zadawać zapytania o dane spełniające określone kryteria.
- Posiadają mechanizm zapewniający dostęp równoległy wielu użytkowników, czym nie musi się już martwić programista.
- Posiadają rozbudowany system uprawnień, różnicujący przywileje użytkowników.
- Zapewniają bezpieczeństwo przechowywanych danych.
Praca domowa
Porównaj pisemnie, własnymi słowami, zastosowanie systemów baz danych oraz plików w zarządzaniu danymi.